กินเค็ม ดื่มหนักมากไป ระวังภัยเงียบเป็น “โรคความดันโลหิตสูง”

[siritidaphon]

กินเค็ม ดื่มหนักมากไป ระวังภัยเงียบเป็น “โรคความดันโลหิตสูง”

“อย่าเครียดมาก เดี๋ยวความดันขึ้น” เชื่อว่าหลายคนน่าจะเคยได้ยินประโยคนี้บ่อยๆ จากคนรอบตัว แต่อาจจะยังไม่รู้ที่มาหรือความหมายที่แท้จริง จึงสงสัยว่าโรคนี้มีสาเหตุมาจากอะไร ความดันเลือดต้องอยู่ในเกณฑ์เท่าไรจึงจะเรียกว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูง แล้วถ้าไม่อยากเป็นโรคนี้ เรามีความวิธีป้องกันได้อย่างไรบ้าง


โรคความดันโลหิตสูงคืออะไร?

โรคความดันโลหิต (Hypertension) คือ โรคที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีระดับความดันโลหิตภายในหลอดเลือดสูงเกินกว่าเกณฑ์ที่เหมาะสม ซึ่งอาจนำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายถึงชีวิต หรือโรคประจำตัวที่รุนแรงในภายหลังได้

โรคความดันโลหิตสูงสามารถแบ่งออกได้ 2 ชนิด ได้แก่

    โรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ (Primary Hypertension) เป็นชนิดของโรคความดันโลหิตสูงที่พบได้บ่อยเกินครึ่งของผู้ป่วยโรคนี้ และไม่สามารถจำแนกหาสาเหตุได้แน่ชัด
    โรคความดันโลหิตสูงชนิดทราบสาเหตุ (Secondary Hypertension) เป็นชนิดของโรคความดันโลหิตสูงที่มักเป็นผลกระทบมาจากโรคประจำตัวเดิมของผ้ป่วย หรือการใช้ยาบางชนิด พฤติกรรมการกินอาหารที่ไม่เหมาะสม หรือการเสพติดสุราเรื้อรัง จนทำให้เกิดโรคความดันโลหิตสูง

ความดันโลหิตปกติอยู่ที่เท่าไร?

    เลขความดันตัวบน หรือเลขค่าความดัน Systolic Blood Pressure เป็นค่าความดันในหลอดเลือดระหว่างหัวใจบีบตัว มีเกณฑ์ระดับที่ปกติอยู่ที่ 120 mmHg
    เลขความดันตัวล่าง หรือเลขค่าความดัน Diastolic Blood Pressure เป็นค่าความดันในหลอดเลือดระหว่างหัวใจคลายตัว มีเกณฑ์ระดับปกติอยู่ที่ 80 mmHg

วิธีการอ่านค่าความดันโลหิตทั่วไปจะใช้วิธีอ่านเลขความดันตัวบน/เลขความดันตัวล่าง ดังนั้นสำหรับค่าความดันโลหิตในระดับปกติของกลุ่มคนทั่วไป คือ 120/80 mmHg

หากตรวจวัดความดันโลหิต แล้วเลขความดันตัวบนเกินกว่า 120-129 mmHg หรือเลขความดันตัวล่างเกินกว่า 80-89 mmHg หรือเกินกว่าเกณฑ์ตัวเลขนี้ทั้งคู่ ก็จัดว่าผู้ตรวจเข้าข่ายมีความดันโลหิตสูงกว่าเกณฑ์ปกติ

มีคำถามเกี่ยวกับ ความดันโลหิตสูง? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ


อาการของโรคความดันโลหิตสูง

โรคความดันโลหิตสูงอาจไม่แสดงอาการใดๆ ในผู้ป่วยบางราย และทำให้ผู้ป่วยไม่รู้ตัวว่าความดันโลหิตกำลังสูงนอกเสียจากได้ลองตรวจวัดความดันกับสถานพยาบาล

ขณะเดียวกัน ผู้ป่วยความดันโลหิตหลายรายก็มักมีอาการเจ็บป่วยบางอย่างขึ้นมาเมื่อระดับความดันโลหิตสูงขึ้น เช่น

    เวียนศีรษะ
    ปวดศีรษะ
    เลือดกำเดาไหล
    การมองเห็นพร่าเบลอ
    หายใจเข้าออกไม่สะดวก
    เจ็บแน่นหน้าอก
    ปัสสาวะเป็นเลือด
    อ่อนเพลีย
    ปวดเมื่อยตามตัว
    นอนไม่หลับ
    มือเท้าชา

ภาวะแทรกซ้อนของโรคความดันโลหิตสูง

โรคความดันโลหิตสูงสามารถนำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและโรคประจำตัวที่เป็นอันตรายได้มากมาย เช่น

    โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ
    โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ
    โรคสมองเสื่อม
    ภาวะจอประสาทตาเสื่อม
    ภาวะเลือดออกในสมอง
    ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนา
    ภาวะหัวใจล้มเหลว
    ภาวะหลอดเลือดแดงใหญ่ตับ
    โรคหลอดเลือดในดวงตาหนา
    อัมพฤกษ์
    อัมพาต
    ผิวแห้ง
    อาการปากเบี้ยว
    โรคไตเรื้อรัง
    โรคเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์


สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง

    โรคประจำตัวบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน ภาวะอ้วน ภาวะเนื้องอกในต่อมหมวกไต ภาวะเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์ กลุ่มอาการคุชชิง ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ
    การตั้งครรภ์
    เชื้อชาติ โดยผู้ที่มีเชื้อสายแอฟริกัน-อเมริกา มักจะมีความเสี่ยงโรคความดันโหลิตสูงมากกว่า
    พันธุกรรม ผู้ที่มีผู้ใกล้ชิดทางสายเลือดเคยเป็นผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมาก่อน มักจะมีความเสี่ยงเป็นโรคความดันโลหิตด้วยเช่นกัน
    ช่วงอายุ โดยโรคนี้มักพบได้ในผู้สูงอายุที่อายุประมาณ 64-65 ปีมากกว่า
    เพศ โดยมักพบในกลุ่มเพศหญิงมากกว่า
    พฤติกรรมเสพติดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่เป็นประจำ
    พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม เช่น กินอาหารที่มีรสเค็ม มีโซเดียมหรือเกลือสูง
    ภาวะความเครียดจัด

การวินิจฉัยโรคความดันโลหิตสูง

การวินิจฉัยโรคความดันโลหิตสูงจะกระทำผ่านการซักประวัติสุขภาพโดยแพทย์ ร่วมกับตรวจวัดระดับความดันโลหิต ในบางสถานพยาบาลอาจแนะนำให้ผู้เข้ารับบริการรับการตรวจอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบไหลเวียนเลือดด้วย เช่น ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ เจาะเก็บตัวอย่างเลือด ตรวจปัสสาวะ


หากเป็นโรคความดันโลหิตสูงปฏิบัติตัวอย่างไร?

หากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคความดันโลหิต ผู้ป่วยจะต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหลายส่วน เพื่อรักษาระดับความดันโลหิตไม่ให้สูงจนเกินไปจนเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ผ่านการปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้

    งดสูบบุหรี่ รวมถึงงดบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือดื่มให้น้อยที่สุด
    รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์เหมาะสม หากน้ำหนักเกินเกณฑ์ จำเป็นต้องลดน้ำหนัก
    หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 5 วัน วันละประมาณ 30 นาที
    หลีกเลี่ยงการกินอาหารที่มีไขมัน คอเลสเตอรอล เกลือ ผงชูรส หรือโซเดียมสูง รวมถึงอาหารที่มีรสเค็มจัด
    กินอาหารที่มีผักผลไม้ซึ่งมีกากใยที่มีประโยชน์เป็นประจำ
    หมั่นตรวจวัดความดันโลหิตอยู่เรื่อยๆ โดยควรซื้อที่วัดความดันโลหิตมาไว้ที่บ้านด้วย
    หากมียาประจำตัว ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับโรคความดันโลหิตให้ทราบก่อนจ่ายยา หรือให้แพทย์ดูรายชื่อยาในระหว่างทำการรักษาโรคความดันโลหิต เนื่องจากยาบางชนิดอาจมีส่วนทำให้ระดับความดันโลหิตสูงขึ้นได้
    เดินทางไปตรวจสุขภาพกับแพทย์เป็นประจำ

การป้องกันโรคความดันโลหิตสูง

    ระมัดระวังการกินอาหารกลุ่มที่มีโซเดียมสูง มีเกลือสูง โดยควรกินในปริมาณที่พอเหมาะเท่านั้น
    ระมัดระวังการกินอาหารที่มีไขมันสูง มีรสหวานจัด
    งดสูบบุหรี่และงดบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือควรบริโภคแต่น้อยที่สุด
    ออกกำลังกายเป็นประจำ
    กินอาหารกลุ่มผักผลไม้เป็นประจำ
    หมั่นไปตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี
    หากมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคความดันโลหิตสูง ควรตรวจวัดความดันโลหิตทุก 1-2 ปีอย่างสม่ำเสมอ ถึงแม้จะยังไม่มีอาการแสดงของโรคนี้เกิดขึ้นก็ตาม

โรคความดันโลหิตสูงเป็นอีกภัยเงียบที่ทุกคนจะนิ่งนอนใจไม่ได้ เนื่องจากมักไม่มีอาการ หรือมีอาการทับซ้อนกับอาการเจ็บป่วยเล็กๆ น้อยๆ บางอย่างที่หลายคนอาจเคยชินอยู่แล้ว

ดังนั้นเราทุกคนจึงควรดูแลสุขภาพของตนเองอย่างระมัดระวังตั้งแต่วันนี้ หรือหากมีอาการ ประวัติสุขภาพเข้าข่ายเป็นโรคความดันโลหิตสูง ก็ควรเดินทางไปตรวจสุขภาพและปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางป้องกันเชิงรุกตั้งแต่เนิ่นๆ