Cũng như phần nhiều các loại nghệ thuật khác, cách trưng bày cây mai thường ko tuân theo một bắt mắt truyền thống hay sự chỉ dẫn nào. Nhưng có một vài chỉ dẫn hoàn hảo cho việc cho ra một cây mai đẹp, và chúng rất có giá trị cho những ai đang đeo đuổi nghệ thuật bonsai đầy hấp dẫn này.
toàn bộ những luật lệ này đều bắt nguồn trong khoảng nghệ thuật trồng cây mai của Nhật Bản cách đây vài thế kỷ. Chúng phân tích rất kỹ những điều nên làm và chúng ta không nên làm lúc muốn cho ra một cây mai theo mong ước. Phần đông mọi người đều có thể tạo ra cho mình một cách nhìn hoàn mỹ đối với một tác phẩm cây mai duyệt y những lệ luật trên. Tuy vậy, để phục vụ một cây mai đẹp vẫn phải phụ thuộc vào nhân kiệt, kinh nghiệm, cảm hứng nghệ thuật, và sự tìm tòi khám phá...
Những quy tắc về thân cây và gốc
- Nên để chiều cao thân cây gấp 6 lần con đường kính rễ cây.
- Thân cây nên để khá nghiêng về phía trước hướng về bên phải người xem.
- Gốc cây nên được tạo dáng xòe ra và để cho nó nhô lên trên nền chậu, như thế trông nó giống như đang bám vào
giá thể trồng mai để giữ cho cây đứng thẳng.
- Rễ cây nên được để nhô lên trong khoảng gốc cây xòe trên nền chậu.
- bạn không nên để những nút sần mọc trên rễ cây (vì người xem sẽ để ý đa dạng đến nó).
- Nên tạo dáng ngọn cây khá nghiêng về phía trước hướng về phía người xem.
- Thân cây nên được giữ thon từ dưới lên trên để trông nó như là đang mọc vươn lên, nhưng không được làm thuôn trái lại trong khoảng trên xuống.
- Những chồi ghép nên được ghép với số lượng vừa phải để tạo được dáng cây kết hợp, hoặc ghép chúng đủ thấp để ko trông thấy những mối ghép trong khoảng nebari.
- Uốn thân cây sao cho những điểm uốn trên thân ko mang hình "ức ý trung nhân câu" (những điểm uốn nên được uốn cong hướng về phía người xem).
- Nên tạo dáng ngọn cây theo hướng của gốc cây. Độ uốn của cây cần phải được bảo đảm.
- không để cây tự mọc ra phía sau. Đây là một trong những qui tắc của tôi và rất khó giải thích tại sao. Nó liên quan tới độ uốn cong của thân cây. Ví như một thân cây tự mọc ra phía sau thì sẽ cho ra một điểm uốn hình chữ "C".
- Đối với những thân cây thẳng thông thường và thẳng không thông thường thì ngọn cây nên được giữ sao cho nó mọc cao hơn gốc cây.
- Trên những thân cây thẳng thông thường, nếu như có quá rộng rãi điểm uốn hình chữ "S" sẽ làm cho cây trông rất nặng nại mất đi vẻ bất chợt vốn có của nó.
- Với những cái cây mọc nhọn hướng lên cao thì những điểm uốn nên được uốn sắp nhau (cần để ý tới vị trí của cành cây).
- Một cây chỉ nên mang một ngọn.
- Đối với song thân cây đôi thì nên được tách ra ở chỗ gốc cây, ko để cây nào cao vượt lên trên cây nào.
Nhánh cây
- Tạo những nhánh cây
mai cúc hoàng đế sao cho chúng ko mọc ngang, hoặc ko để những nhánh cây mọc đâm ngang thân cây.
- Trên nhánh không nên để lộ những nút mắt sần (làm cho người xem chú ý đến nó).
- Nhánh Việc trước tiên nên được đặt nằm ở khoảng 1/3 chiều cao thân cây tính trong khoảng gốc.
- Còn những nhánh cây được ghép thành công nên để chúng nằm ở những vị trí từ 1/3 thân cây còn lại tính tới ngọn cây.
- Nhánh cây cần phải cho chúng mọc ra từ phía bên ngoài của những điểm uốn (để ko làm nhánh cây bị phình ra).
- trục đường kính nhánh cây nên được cân đối với thân cây. Những nhánh cây được xem là quá khổ là những nhánh có các con phố kính dày hơn 1/3 con đường kính thân cây.
- nếu cho nhánh thứ 1 mọc ở bên trái thì nhánh thứ hai sẽ để nó mọc bên phải và ngược lại (khi ấy nhánh thứ 3 nên để nó mọc phía sau).
- Nên để những nhánh cây mọc xen kẽ nhau, bạn không nên để chúng mọc đồng thời.
- Nên giảm bớt kích thước và tuyến đường kính của những nhánh cây ví như không thì chúng sẽ trông như là đang leo lên.
- Nên chừa một khoảng trống đủ rộng giữa những nhánh cây.
- Nên để những nhánh Ban đầu hay những nhánh thứ 2 (còn gọi là nhánh trái và nhánh phải) hướng về phía trước, phía trung điểm của tầm nhìn để thu hút người xem.
- Những nhánh thứ nhất, thứ hai, thứ ba nên được để cách với nhánh ở phía sau 120o để hạn chế trường hợp chúng tự che nhau ở phía sau cây.
- Trên thân cây, mỗi vị trí chỉ nên tạo một kiểu nhánh, bạn không nên để chúng vừa mang hình bánh xe vừa mang hình nan hoa hay là để những nhánh cây xoắn lại hoặc những nhánh cây thẳng đuộc (vì như thế chúng sẽ tự làm chúng trông rất vô duyên).
- Nên tạo hình những nhánh cây sao cho chúng cấu tạo một hình tam giác lệch với ngọn cây biểu tượng cho trời, góc ở giữa tượng trưng cho con người và góc ở phía dưới biểu tượng cho mặt đất.
- Nên để những nhánh thuộc lớp thứ 2 mọc xen kẽ trái và phải và cần phải tuân theo những qui tắc chính trong cách gần nhánh cây, Ngoài ra, không để những nhánh cây khác mọc chỉa lên hay chỉa xuống. Như vậy ta sẽ tạo ra được một lớp đệm lá.
- Để tạo ảo giác cho cây mai già, ta để những nhánh phía dưới cây rũ xuống. Những thân cây tươi trẻ thì có nhiều nhánh mọc vươn lên. Với những nhánh ở gần ngọn ta nên tạo dáng sao cho chúng nằm ngang hoặc mọc vươn lên bắt đầu từ chúng còn là những nhánh non.
- Nhìn chung ta nên tạo dáng sao cho những nhánh cây đổ xuống tuân theo các qui tắc dành cho những thân cây thẳng, ko kể thân cây mọc nghiêng.
- Đối với những cây đôi, không nên để những nhánh cây xen vào giữa các cây vì chúng sẽ đâm ngang vào thân cây. Khi đó những nhánh cây gần phía ngoài các cây sẽ tạo nên một hình tam giác "lá".
- không để những tán lá che mệnh chung "jin".
Chậu
- Cây mai nên được đặt sau vạch chính giữa của chậu, và bên trái hoặc bên phải của vạch trọng tâm.
- Độ sâu của chậu phải bằng trục đường kính thân cây, ko kể những cây có dáng rũ xuống.
- Nên dùng những chậu có màu men phù hợp cho việc tưới tiêu và coi sóc cây, những màu men đó cần phải hài hòa với màu sắc của hoa.
- Nên chọn những chậu có chiều rộng gấp 2/3 chiều cao của cây. Với những cây lùn thì chiều rộng chậu phải gấp 2/3 bề rộng thân cây.
- thiết kế chậu cũng cần phải thích hợp với thiết kế của cây mai. Chậu hình chữ nhật thì thích hợp với những cây dáng thẳng không uốn éo phổ quát, còn với những cây thẳng không thông thường, những cây mà có rộng rãi điểm uốn trên thân thì chậu hình oval hay hình tròn là phù hợp nhất. Đối với những cây mai lớn thì ta nên trồng chúng sâu trong những chậu hình chữ nhật.
chăm sóc
- Cần trộn chung rộng rãi loại đất vào một chậu, không nên phân ra thành phổ biến lớp đất (Đây là qui tắc mới, vẫn sẽ có phổ biến tranh cãi).
- Ta cần bón phân tất cả theo nhu cầu của cây (Đây là qui tắc mới, vẫn sẽ có phổ thông tranh cãi).
- Ta nên tưới nước trong khoảng trên xuống, hạn chế để cây mai bị ngập trong nước, vì điều này sẽ cản trở sự tàng trữ muối của cây.
- Ta tăng cường độ ẩm của cây bằng cách đặt chậu cây vào một khay chứa đa dạng đá cuội và nước hay đặt chậu
tam sắc hoàng mai ở dưới một cái ghế dài ẩm ướt, nhưng ko được để sương bám trên cây (Đây là qui tắc mới, vẫn sẽ có phổ quát bàn cãi. Vì sương mù làm tăng sự tàng trữ muối trên lá, và thực tiễn thì nó không có tác dụng gì trong việc làm tăng cường độ ẩm cho cây).
- Ta cần dọn sạch hết những hạt cát mịn trong khoảng bất kì hỗn hợp đất nào, chỉ nên sử dụng những hòn đá thô và nhỏ.
- Chỉ tưới nước lúc nào cây đích thực cần được tưới, ko tưới chúng theo một thời khóa biểu nhất định nào.
- Cho cây xúc tiếp phổ thông với nhiệt độ môi trường bên ngoài. Chỉ với những cây mai nhiệt đới và cận nhiệt đới (với toàn bộ các bộ phận) đều thích hợp cho việc để chúng ở trong nhà.
- giả dụ chúng được đặt trong nhà thì phải bảo đảm rằng nhiệt độ môi trường thấp, thích hợp để có thể tạo nên tình huống tiềm sinh cho cây.
