stroke คืออะไร? สาเหตุ อาการ และวิธีรักษา

[abbeygk]

มองดูโรคเส้นโลหิตสมองจากมุมใกล้ เฉพาะในประเทศไทยถูกจัดเป็นต้นเหตุการตายชั้น 2 รองจากโรคมะเร็ง และก็การทุพพลภาพเป็นชั้น 3 เมื่อเปรียบเทียบจากทั้งโลก น่าสยองและไม่ไกลแบบอย่างที่คนจำนวนไม่น้อยคิด โรคเส้นโลหิตสมองเป็นไปได้ทุกวัย มิได้จำกัดเฉพาะในคนสูงอายุ ถ้าเกิดมองจากสถิติและก็โลกจะเจอผู้เจ็บป่วยโรคเส้นเลือดสมองรายใหม่มากขึ้นถึง 14.5 ล้านคนต่อปี รวมทั้ง 1 ใน 4 เป็นคนเจ็บที่แก่เริ่มเพียงแต่ 25 ปีเพียงแค่นั้น ซึ่งก็กล่าวได้ว่าวัยรุ่นวัยแอคครั้งฟก็มีการเสี่ยงเป็นโรคเส้นโลหิตสมองที่ส่งผลให้เกิดการเป็นอัมพาตได้เช่นเดียวกัน

โรคเส้นโลหิตสมอง หรือ stroke คือ  ?
โรคเส้นเลือดสมองหมายถึงภาวการณ์ที่สมองขาดเลือดไปเลี้ยงแบบทันควัน ซึ่งเป็นผลมาจากความผิดแปลกของเส้นโลหิตรอบๆสมอง อาจเป็นเพราะเนื่องจากไขมันที่ไปเกาะฝาผนังเส้นโลหิตข้างในจนกระทั่งท่อนำเลือดตีบแคบลง โรคทางพันธุกรรม เส้นโลหิตปริแตก หรือฉีกให้ขาดจากความดันโลหิตสูง หรือมีลิ่มเลือดที่แข็งชิ้นเล็กๆหลุดไปตามกระแสโลหิตแล้วตันเส้นโลหิตในสมอง จนตราบเท่าทำให้สมองขาดเลือด ต่อจากนั้นเซลล์สมองจะเริ่มตายภายในช่วงเวลาไม่กี่นาทีรวมทั้งเบาๆหยุดการทำงานลง กลุ่มนี้ล้วนมีผลโดยตรงต่อระบบประสาท รวมทั้งเป็นต้นเหตุหลักที่ส่งผลให้เกิดอัมพฤกษ์ อัมพาต ที่บางทีอาจต่อยอดความร้ายแรงไปจนกระทั่งการตายได้

ความแปลกของโรคเส้นเลือดสมองแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหมายถึง
1. โรคเส้นเลือดสมองประเภทสมองขาดเลือด (Ischemic Stroke) : กว่าจำนวนร้อยละ 80 ของโรคเส้นโลหิตสมองเป็นผลมาจากการอุดตันของเส้นโลหิต จนกระทั่งทำให้โลหิตไหลเวียนไปเลี้ยงสมองได้น้อยเกินไป มักกำเนิดร่วมกับภาวการณ์เส้นเลือดแดงแข็ง ซึ่งเป็นผลมาจากไขมันที่ตันอยู่ทั่วฝาผนังของเส้นเลือดจนกระทั่งทำให้เส้นโลหิตตีบแข็ง โดยยิ่งไปกว่านั้นเส้นเลือดแดงใหญ่รอบๆข้างๆคอทั้งคู่ ซึ่งมีบทบาทส่งเลือดไปเลี้ยงสมองข้างหน้า การตรวจเส้นเลือดแดงใหญ่ที่รอบๆคอก็เลยช่วยทำให้มีความคิดเห็นว่ามีการแคบ หรือกำเนิดลักษณะการไหลเวียนของโลหิตในเส้นโลหิตแดงใหญ่ที่ธรรมดาไหม รวมทั้งสามารถวัดจำนวนเลือดที่ไปเลี้ยงสมองว่ายังอยู่ในหลักเกณฑ์ธรรมดาหรือเปล่า ดังนี้เพื่อเป็นการช่วยประเมินการเสี่ยงที่บางทีอาจนำมาซึ่งโรคเส้นเลือดสมองในอนาคตด้วย

2. โรคเส้นโลหิตสมองจำพวกเลือดไหลในสมอง (Hemorrhagic Stroke) : โรคเส้นเลือดสมองประเภทนี้ประสบพบเห็นได้ราวๆจำนวนร้อยละ 20 ของกรุ๊ปคนเจ็บโรคเส้นโลหิตสมอง เป็นภาวการณ์ที่เส้นเลือดสมองแตกหรือฉีกให้ขาด จนถึงเลือดปริมาณนั้นไหลเข้าไปคั่งในเนื้อสมองทำให้เนื้อสมองตาย ซึ่งกำเนิดได้หลายตำแหน่งทั้งยังเลือดไหลในแกนสมอง และก็เลือดไหลนอกแกนสมอง แล้วขับเคลื่อนมาแทรกแกนสมองอีกครั้ง พบบ่อยในผู้เจ็บป่วยที่มีโรคความดันเลือดสูงเรื้อรัง โรคเส้นเลือดแดงใหญ่โป่งพอง รวมทั้งคนที่มีฝาผนังเส้นโลหิตไม่ปกติตั้งแต่เกิด

แนวทางดูอาการด้วยแนวทาง BEFAST สัญญาณเตือนของโรคเส้นเลือดสมองได้ดังต่อไปนี้
B - Balance มีปัญหากับสมดุลแล้วก็การเลี้ยงตัว
ผู้เจ็บป่วยจะทรงตัวไม่ปกติ ร่างกายเคลื่อนไม่ผสานกันจนกระทั่งไม่สามารถที่จะทรงตัวได้ เวียนหัวหัวบ่อยครั้ง ลุกยืนได้ยาก ร่วมกับอาการเดินเซ

E - Eye สายตาแล้วก็การมองเห็นที่ห่วยลง
ลานสายตาแตกต่างจากปกติ มีมุมมองการมองมองเห็นแคบลงกว่าที่เคย ตามัวมัว หรือไม่เห็นอย่างฉับพลัน บางทีอาจเกิดขึ้นกับดวงตาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง หรือเกิดขึ้นพร้อมอีกทั้ง 2 ข้างได้

F - Face หน้าเบี้ยว ปากเบี้ยว
เกิดภาวะหน้าเบี้ยว กล้ามบริเวณใบหน้าขยับได้เพียงแต่ครึ่งด้าน ปากเบี้ยว มุมปากตก พิจารณาได้จากบริเวณใบหน้าส่วนซ้ายแล้วก็ด้านขวาดำเนินงานไม่เกี่ยวข้องกัน หรืออาจมีน้ำลายสอมุมปากเพราะว่าริมฝีปากไม่อาจจะปิดให้สนิทได้ ซึ่งยอดเยี่ยมในสัญญาณเตือนของลักษณะโรคเส้นโลหิต หรืออาการสโตรกที่มักมองเห็นได้ง่ายรวมทั้งแจ้งชัดที่สุด

A - Arm แขนขาที่เหน็ดเหนื่อย
อีกหนึ่งลักษณะของโรคเส้นเลือดสมองที่มองเห็นได้ง่ายอีกหนึ่งอย่างเป็นอาการแขนขาเมื่อยล้าที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง หรือมีลักษณะชา หมดแรงอย่างฉับพลัน จับของแล้วร่วงหลุดมือเหมือนกล้ามเหน็ดเหนื่อย

S – Speech กล่าวไม่ชัดเจน ขัดข้อง ขยับปากได้ยาก
คนที่มีลักษณะอาการโรคเส้นเลือดสมอง ในบางครั้งอาจมีปัญหาที่เกิดจากทางการพูด ชอบกล่าวขัดข้อง ไม่เป็นคำ บอกไม่ชัดเจน เมื่อขยับปากแล้วไม่อาจจะบังคับริมฝีปากให้ขยับได้ดังที่เคย กระทั่งไม่สามารถที่จะกล่าวสื่อความให้อีกข้างรู้เรื่องได้ แล้วก็อาจมีอาการลิ้นแข็งร่วมด้วย

T - Time มีลักษณะอาการอย่างกระทันหัน
จากอาการทั้งปวงที่ได้กล่าวมานี้บางทีอาจเกิดขึ้นอย่างทันทีทันควัน หรือชี้ให้เห็นได้แจ่มชัดในตอนที่พึ่งจะตื่น แล้วหายไปด้านใน 1 วัน (จากอาการเส้นโลหิตตีบชั่วครั้งคราว) แต่ว่าก็นับเป็นอาการเปลี่ยนไปจากปกติที่จำเป็นต้องรีบเข้าหาหมอโดยทันทีด้วยเหมือนกัน

เมื่อเจอสัญญาณเตือนพวกนี้ควรจะรีบเดินทางเข้าหาหมอเพื่อหาปัจจัยโดยเร็ว ด้วยเหตุว่าทุกนาทีที่ผ่านไปข้างหลังพินิจเจออาการล้วนมีค่า พัฒนาการด้านการแพทย์ศึกษาค้นพบว่าถ้าเกิดผู้เจ็บป่วยได้รับการดูแลและรักษาทันเวลาในเวลา 4 ชั่วโมง 30 นาที โดยรับการฉีดยาละลายลิ่มเลือดผ่านทางหลอดโลหิตดำก่อนที่จะเนื้อสมองจะเบาๆตายแล้วก็หยุดการทำงาน โน่นหมายคือช่องทางที่คนเจ็บจะไกลห่างจากความพิกลพิการแล้วก็เสียชีวิตได้มากขึ้น

กรรมวิธีการคุ้มครองป้องกันโรคเส้นโลหิตสมอง
- ปรับไลฟ์สไตล์ : การคุ้มครองที่เหมาะสมที่สุดเป็นการควบคุมสิ่งที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงด้วยตัวเอง โดยการทานอาหารให้พอดิบพอดีตามหลักโภชนาการ หลีกเลี่ยงของกินที่มีไขมันสูง เค็มจัด หวานจ๋อย เพื่อลดการเสี่ยงสำหรับเพื่อการก่อโรคความดันเลือดสูง บริหารร่างกายอย่างสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนักให้เข้าขั้นมาตรฐานด้านของสุขภาพ รวมทั้งหลบหลีกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะว่าโรคหลอดลอดสมองตีบได้โอกาสกำเนิดลดน้อยลงแม้ควบคุมสิ่งที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงพวกนี้ได้
- ตรวจร่างกายรายปี : แม้อยู่ในวัยเอ๊าะๆที่สุขภาพที่เกิดขึ้นกับร่างกายยังฟิต การเช็กอัปร่างกายโดยรวมปีละครั้งจะช่วยใส่ความเสี่ยงที่อาจจะก่อให้กำเนิดเส้นเลือดตีบ ตัน หรือแตก รวมทั้งค่าระดับน้ำตาล ไขมันภายในร่างกาย เพื่อสุขภาพแบบองค์รวมได้ แม้กระนั้นถ้ามีโรคประจำตัวอื่นๆอยู่ก่อนแล้ว อย่างภาวะความดันโลหิตสูง หรือโรคหัวใจ จำต้องประพฤติตามคำเสนอแนะของหมออย่างเคร่งครัด กินยาให้ครบถ้วนสมบูรณ์ แล้วก็เจอหมอตรงเวลานัดหมายเสมอ

โปรแกรมตรวจร่างกาย คัดเลือกกรองการเสี่ยงโรคเส้นโลหิตสมอง เพื่อร่างกายที่แข็งแรงอย่างยั่งยืน
ที่ศูนย์หัวใจรวมทั้งเส้นโลหิตโรงหมอหลุดพ้น พร้อมดูแลคุณด้วยโปรแกรมคัดเลือกกรองการเสี่ยงโรคเส้นโลหิตสมอง Standard Stroke Screening ตรวจสุขภาพอย่างพิถีพิถันโดยหมอเฉพาะทางด้านระบบประสาท ด้วยเครื่องอัลยี่ห้อซาวน์ Carotid Doppler ตรวจการไหลเวียนด้านในเส้นโลหิตแดงที่คอด้วยคลื่นความถี่สูง เพื่อหาจุดที่อาจมีการยึดของไขมัน หินปูน หรือลิ่มเลือด มองหาแนวทางการไหลของเลือดแล้วก็เส้นโลหิตที่บางทีอาจตีบแคบลง พร้อมด้วยรายการเช็กอัปกว่า 11 รายการ ในราคาพิเศษ 3,990 บาท พึงพอใจเนื้อหาคลิกตรงนี้




โรคเส้นโลหิตสมองเปรียบเสมือนระเบิดเวลาที่มักส่งสัญญาณเพียงแต่เบาๆให้รู้เรื่องราวและเหตุการณ์ล่วงหน้าไม่นาน การรู้ทันอาการพื้นฐานและก็เข้ารับการดูแลรักษาอย่างทันเวลา เป็นการเพิ่มจังหวะรอดให้ผู้เจ็บป่วยกลับมาดำรงชีวิตได้ใกล้เคียงกับธรรมดา ไม่ต้องเป็นอัมพาตแล้วก็ลดจังหวะเสียชีวิตได้ ด้วยเหตุว่าโรคไม่เลือกอายุแล้วก็ตอนวัย ชี้แนะให้เข้ารับการตรวจร่างกายเพื่อความมั่นใจ ดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายหมอ หรือบริการขอความเห็นหมอผ่านวิถีทางออนไลน์ได้ในทันที

ไต่ถามข้อมูลอื่นๆถึงที่กะไว้
ศูนย์สมองแล้วก็ระบบประสาท ชั้น 6 โรงหมอหลุดพ้น
เวลา 08.00-20.00 น. หรือโทร 0-2079-0068