
ทราบหรือเปล่า กว่า 80% ของเพศชายจะมีปัญหาโรคต่อมลูกหมากโตในช่วงปลายของชีวิต ซึ่งส่วนใหญ่เจอได้ในเพศชายที่อายุตั้งแต่ 55 ปีขึ้นไป และก็จากสถิตินี้เองอาจจะเป็นผลให้เหล่าคุณสุภาพบุรุษที่กำลังเจอปัญหาเกี่ยวกับเรื่องฉี่กังวลได้ว่าอาการที่เป็นอยู่ในตอนนี้… ใช่อาการต่อมลูกหมากโตหรือเปล่า ถ้าหากเป็นแล้วอันตรายไหม หายเองได้หรือไม่ วันนี้พวกเราจะพามาหาคำตอบกัน
ทำความรู้จักโรค
ต่อมลูกหมากโตเป็นอย่างไร
ต่อมลูกหมาก คือต่อมขนาดเท่าลูกวอลนัท อยู่รอบๆใต้กระเพาะปัสสาวะ โดยตัวต่อมจะมีท่อเยี่ยวผ่านกึ่งกลาง แล้วก็มีท่อนำน้ำอสุจิมาเปิดร่วมอยู่ในท่อเยี่ยวด้วย โดยตัวต่อมลูกหมากมายจะปฏิบัติภารกิจผลิตน้ำหล่อเลี้ยงสเปิร์ม รวมทั้งสารปรับภาวะต่างๆเพื่อน้ำอสุจิสามารถว่ายในมดลูกในสภาพการณ์ธรรมดาได้
ซึ่งโรคต่อมลูกหมากโต เป็นสภาวะที่เจอในผู้ชายที่แก่ขึ้น โดยมูลเหตุที่เกิดยังกำกวมนัก แม้กระนั้นตัวโรคสโมสรกับอายุที่มากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด แทบเรียกว่าเป็นความเสื่อมแบบหนึ่งในผู้ชายก็ว่าได้ โดยจะเริ่มเจอที่อายุตั้งแต่ 50-55 ปี แล้วก็จากสถิติเพศชายอายุ 60 ครึ่งเดียวจะเริ่มมีลักษณะของต่อมลูกหมากโต รวมทั้งเมื่ออายุ 70 ปี เพศชายถึง 80% จะมีลักษณะอาการของโรคต่อมลูกหมากโต
ต่อมลูกหมากโต เป็นคนละโรคกับโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ที่สามารถกำเนิดในช่วงอายุเดียวกัน การแยก 2 โรคนี้ ธรรมดาเมื่อมาเจอหมอ คนป่วยจะได้รับการตรวจค่า PSA (Prostate Specific Antigen) ซึ่งเป็นค่าจากต่อมลูกหมากที่ใช้บอกการเสี่ยงสำหรับเพื่อการเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยแม้เจอค่าไม่ปกติหมอจะมีการชี้แนะเพื่อค้นหาโรคมะเร็งถัดไป
อาการโรคต่อมลูกหมากโตเป็นยังไง
เพราะเหตุว่าต่อมลูกหมากมีท่อเยี่ยววิ่งผ่านกึ่งกลาง การที่ต่อมลูกหมากโตขึ้นจะทำให้เยี่ยวทุกข์ยากลำบากมากขึ้นเรื่อยๆ กระเพาะปัสสาวะก็จะมีแรงกดดันสูงมากขึ้นด้วย ซึ่งในแต่ละครั้งที่ฉี่จะมีผลให้ความยืดหยุ่นของกระเพาะปัสสาวะแปรไปด้วย โดยอาการฉี่ที่เปลี่ยนไปจากปกติ สามารถแบ่งออกเป็น 2 กรุ๊ปหลัก
- กรุ๊ปการปัสสาวะไม่ปกติ (voiding symptom)
ตัวอย่างเช่น ฉี่ไม่พุ่ง จำเป็นต้องเบ่งเยอะแยะ ฉี่ขัดข้อง ฉี่ไม่สุด ฉี่ไม่ออกกระทันหัน
- กรุ๊ปการเก็บกักเยี่ยวไม่ปกติ (storage symptom)
อย่างเช่น อาการกลั้นฉี่ไม่อยู่ ปวดแล้วจำเป็นต้องไปเยี่ยวโดยทันที ฉี่ค่ำคืนบ่อยครั้ง
การที่มีลักษณะอีกทั้ง 2 กรุ๊ปแล้วเป็นมากขึ้นเรื่อยเว้นเสียแต่ทำให้ท่านภาพชีวิตถดถอยลงแล้ว ยังสามารถนำมาซึ่งภาวะแทรกซ้อนได้ ดังเช่นว่า การได้รับเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ไตเสื่อมจากความดันในกระเพาะปัสสาวะสูงเกินความจำเป็น ฯลฯ
แนวทางรักษาเมื่อพบว่าคือต่อมลูกหมากโต
การดูแลและรักษาพื้นฐานจะเป็นการรักษาโดยการใช้ยา ซึ่งในตอนนี้จะมียาที่ใช้รักษาด้วยกันอยู่หลายแบบ แม้กระนั้นที่นิยมใช้กันสำคัญๆมีอยู่ 2 กรุ๊ป
1. กรุ๊ปคลายกล้ามรอบๆต่อมลูกหมาก (alpha-blocker)
ยากลุ่มนี้เป็นยาหลักสำหรับการรักษาต่อมลูกหมากโต ที่เน้นสำหรับในการออกฤทธิ์ที่กล้ามในต่อมลูกหมาก รวมทั้ง คอกระเพาะเยี่ยว ก่อให้เกิดการคลายตัว รวมทั้งทำให้ฉี่ได้ง่ายมากยิ่งขึ้น
2. กรุ๊ปลดขนาดต่อมลูกหมาก (5ARI: 5alpha reductase inhibitor)
ยากลุ่มนี้มีฤทธิ์มุ่งไปที่การลดขนาดต่อมของลูกหมาก โดยยาจะลดขนาดต่อมลูกหมากได้ราวๆ 30% ในเวลา 6 เดือน แม้กระนั้นดังนี้ตัวยานี้มีข้อเสียเป็น ตัวยาจะไปลดความสุขทางเพศของผู้ใช้ด้วย แล้วก็ตัวยาจะลดค่า PSA ลง 50% ทำให้ค่ามองลดน้อยลงเวลาตรวจคัดเลือกกรองโรคมะเร็ง แล้วก็ส่วนมากหมอชอบให้จ่ายยานี้สำหรับในการรักษากับคนป่วยที่ขนาดต่อมลูกหมากออกจะใหญ่มากกว่า 30 ml. ขึ้นไป โดยชื่อยาที่มีอยู่ในตลาด เป็นต้นว่า Finasteride, Dutasteride ฯลฯ
ดังนี้ถ้าการดูแลและรักษาด้วยยาแล้วยังไม่เป็นผลที่ถูกใจ คนเจ็บมีความรู้สึกว่าคุณภาพชีวิตยังไม่ดีมากยิ่งขึ้นเพียงพอ หรือมีภาวะแทรกซ้อน เป็นต้นว่า การได้รับเชื้อซ้ำไปซ้ำมา เยี่ยวไม่ออกจำต้องสวนสายเป็นประจำมีนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หมอจะชี้แนะให้กระทำผ่าตัดต่อมลูกหมาก
3. การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต
การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต ส่วนใหญ่จะทำผ่านการส่องกล้องผ่านท่อฉี่ เนื่องจากว่าได้ผลลัพธ์ที่ดีและก็คนป่วยไม่ต้องมีแผลผ่าตัดอะไรก็ตามใช้เวลาพักฟื้นสั้น ซึ่งแนวทางการผ่าตัดมีหลายแนวทาง แต่ว่าแนวทางที่เป็นที่ชื่นชอบในตอนนี้มีดังนี้
- TURP (Transurethral Resection of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้หัวตัดกระแสไฟฟ้า นับว่าเป็นแนวทางที่แพร่หลายที่สุด ด้วยเหตุว่าได้ผลลัพธ์โดยรวมดี ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน เหมาะสมกับต่อมลูกหมากโตขนาดปานกลางถึงใหญ่
- HoLEP (Holmium Laser Enucleation of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้เลเซอร์มาช่วยตัด เหมาะกับต่อมลูกหมากที่มีขนาดใหญ่ขึ้น ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน เหมือนกัน
- การดูแลและรักษาโรคต่อมลูกหมากโตด้วยละอองน้ำ เป็นการผ่าตัดโดยใช้ละอองน้ำเพื่อทำลายเยื่อในต่อมลูกหมาก เหมาะกับต่อมลูกหมากขนาดเล็กถึงปานกลาง มีจุดเด่นในเรื่องระยะการพักฟื้นที่สั้นกว่า (เกือบจะไม่ต้องนอนโรงพยาบาล หรือพักไม่เกิน 24 ชั่วโมง)
ดังนี้การผ่าตัดแต่ละประเภทมีจุดเด่น-ข้อด้อยในเนื้อหาอีกมากมาย รวมทั้งมีความเหมาะสมในระดับของโรคที่นานับประการ ผู้เจ็บป่วยควรจะขอคำแนะนำหมอให้รู้เรื่องอย่างสมบูรณ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัด
ต่อมลูกหมากเป็นภาวการณ์ที่มักพบในเพศชายที่แก่ขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเพศชายที่แก่กว่า 50 ปีขึ้นไป การหมั่นดูตนเอง ถ้าหากพบว่าฉี่ทุกข์ยากลำบากขึ้นหรือบ่อยครั้งขึ้นจนถึงก่อกวนคุณภาพชีวิต อาการกลุ่มนี้สามารถปรับแต่งได้อย่างง่ายดายอีกทั้งในแบบการรับยารวมทั้งผ่าตัด โดยเหตุนั้นถ้าหากมีลักษณะดังที่กล่าวถึงมาแล้วควรจะไปพบหมอแล้วก็ตรวจระบบทางเท้าเยี่ยว เพื่อใส่ความเสี่ยงของโรคต่อมลูกหมากโต เพราะเหตุว่าถ้าหากทราบเร็ว รักษาตั้งแต่เนิ่นๆจะช่วยลดความร้ายแรงรวมทั้งความสลับซับซ้อนสำหรับเพื่อการรักษาได้
ถามข้อมูลเพิ่มเติมรวมทั้งนัดหมอถึงที่เหมาะ
ศูนย์ระบบทางเท้าฉี่ ชั้น 4 โรงหมอหลุดพ้น
เวลา 08.00-20.00 น. โทร. 0-2079-0040
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายหมอ หรือบริการขอความเห็นแพทย์ออนไลน์